|
|
|
|
| |
 |
|
|
|
|
| Carelman's tandem: ideale fiets voor verloofden |
 |
Carelman's Tandem: Convergent Bicycle (Model for Fiancés).
Op deze manier combineren leerlingen ook bedrijfseconomische modellen die dezelfde begrippen (zoals kostprijs of brutowinst) hanteren.
|
|
|
| Samenvatting artikel |
Leerlingen maken zich een voorstelling van een economisch model
Binnen het onderwijs hebben voorbeelden vaak de functie om generaliseerbare kennis over te dragen. De verwachting van de docent is dat leerlingen zich aan de hand van voorbeelden een voorstelling maken van algemeen geldige regels of procedures. Het risico van die didactische werkwijze is dat de samenhang tussen de voorbeelden onvoldoende aandacht krijgt.
Maar leerlingen onderkennen de verschillen tussen jargons niet
Indien de voorbeelden ontleend zijn aan verschillende subdisciplines van een wetenschap kunnen leerlingen begrippennetwerken opbouwen die onvoldoende rekening houden met het jargon dat eigen is aan de behandelde subdisciplines. Het kenmerk van jargonverschillen is dat dezelfde term verschillende betekenissen kan hebben in verschillende subdisciplines.
Daardoor schuiven leerlingen begrippenkaders ineen
In een pilot-studie binnen het bedrijfseconomisch onderwijs bleek dat leerlingen trachten om de begrippenkaders ineen te schuiven die afkomstig zijn uit verschillende subdisciplines. Onbewust gaan zij ervan uit dat er consistentie bestaat tussen de aangeboden voorbeelden. Daardoor creëren zij logisch samenhangende structuren, waar die in feite ontbreken.
Expliciet onderwijs in economische modellen kan dat voorkomen
Uit vervolgonderzoek (1) kwam naar voren dat leerlingen die expliciet onderwijs in bedrijfseconomische modellen krijgen beter presteren dan leerlingen die alleen berekeningen uitvoeren en zelf een voorstelling van de situatie moeten maken. Maar die hogere score komt niet voort uit een betere beheersing van de nieuwe stof, maar uit een betere retentie van de oude stof.
En daarom is het onderwijs in havo en vwo grondig veranderd
De resultaten van dit onderzoek hebben in sterke mate bijgedragen aan een volledige herziening van de examenprogramma's voor bedrijfseconomie in het Nederlandse voortgezet onderwijs. Handelsrekenen en boekhouden zijn vervangen door Management &Organisatie.
(1) Het leren oplossen van bedrijfseconomische problemen. Didactisch onderzoek naar kostprijs- en nettowinstvraagstukken in het voortgezet onderwijs.
Vernooij, A. T. J. (1993). Rotterdam: dissertatie. |
 Leren leren vereist consistentie in de lesstof. Een uitgebreide samenvatting van het promotieonderzoek naar het leren oplossen van bedrijfseconomische problemen.
Vernooij, A. T. J. (1998). Pedagogisch Tijdschrift, jaargang 23, nr.1, 39-62. |
|
|
|
| |
|
|
| Toelichting
|
Auteur: Fons Vernooij
Ik ben in 1975 begonnen als docent economie aan het Zaanlands Lyceum in Zaandam en later het Rijnlands Lyceum in Sassenheim. In 1980 maakte ik de overstap naar de Haagse Hogeschool en in 1987 naar Courseware Midden Nederland een experimenteel bedrijf dat Computer Ondersteund Onderwijs voor het hoger onderwijs ging maken. Daar leerde ik dat de didactiek afhankelijk is van het medium.
Vanaf 1988 was ik als vakdidacticus voor Bedrijfseconomie verbonden aan het Instituut voor de Lerarenopleiding van de UvA. Vanaf 2000 was ik voor een deel van mijn tijd als onderwijskundige verbonden aan de innovatieve HEAO van de Hogeschool van Amsterdam, waarvan de Johan Cruijff Academy een onderdeel is.
Vanaf maart 2002 tot november 2010 ben ik als universitair hoofddocent werkzaam geweest bij de Vrije Universiteit. Daar besteedde ik de helft van mijn tijd aan projecten bij de Digitale Universiteit. Nu ben ik met pensioen en kan ik terugkijken op een boeiende reeks van activiteiten in het onderwijs. Steeds heb ik gewerkt op het raakvlak van (bedrijfs)economie, onderwijskunde en inzet van computers in het onderwijs.
Dit artikel is voor het eerst gepubliceerd in het blad School, nummer 4, d.d. 10 oktober 1981. In oktober 2000 is het bewerkt voor Internet. Dat is deels experimenteel geweest, omdat ik geprobeerd heb de lezer in de gelegenheid te stellen zich via de cursieve tekst snel een beeld te vormen van de strekking van het artikel. Daarvoor is gebruik gemaakt van het instrument van topische zinnen (c.q. topics), die kort de kern van een hele (voor de overzichtelijkheid in twee delen gesplitste) alinea aangeven.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
